Netwerkbedrijven blij met aannemen nieuwe Warmtewet, belangrijke stap voor het energiesysteem | 12-december-2025 |

Netwerkbedrijven zijn erg blij dat de Eerste Kamer de Wet collectieve warmte (Wcw) heeft aangenomen. Warmtenetten spelen een belangrijk rol in een integraal energiesysteem en bieden energie van eigen bodem. Met het aannemen van de Wcw is nu een van de cruciale randvoorwaarden gerealiseerd om de aanleg van warmtenetten op te schalen. Nu is het belangrijk dat gemeenten hun warmteprogramma’s zo snel mogelijk concreet maken en hierin duidelijke keuzes maken. Daarvoor is het essentieel dat we de investeerbaarheid en de betaalbaarheid van warmtenetten verbeteren.

Voor netwerkbedrijven spelen warmtenetten een belangrijke rol in het integrale energiesysteem omdat ze de warmtevoorziening verduurzamen en netcongestieverzachtend kunnen werken. Uit onderzoek van CE Delft blijkt dat warmtepompen het elektriciteitsgebruik verhogen met 6 petajoule per jaar, dat is evenveel als ruim 110.000 huishoudens. Ook wordt de piekvraag op koude dagen zo'n 1 gigawatt groter, genoeg om ongeveer 1 miljoen huishoudens van stroom te voorzien. Zonder het beoogde aantal warmtenetaansluitingen zal er daarom tot 2040 ruim 1,6 miljard euro extra in het elektriciteitsnet moeten worden geïnvesteerd.  

Daarnaast bieden warmtenetten energie van eigen bodem die Nederland minder afhankelijk maken van LNG van autocratische regimes en Russisch gas. Investeren in publieke warmtenetten en warmtebedrijven is investeren in de Nederlandse economie en onze eigen weerbaarheid. Warmtenetten maken immers veelal gebruik van lokale bronnen.  

Meer publieke regie om de potentie te benutten

Voor veel wijken, buurten en steden is een warmtenetaansluiting de meest haalbare oplossing voor een warm en comfortabel huis, met de laagste maatschappelijke kosten. Uit onderzoek van Ecorys blijkt dat een efficiënte uitrol van warmtenetten de maatschappelijke kosten van de warmtetransitie verlagen met maximaal 292 euro per woning per jaar.  

In 2024 zijn er zo'n 12.500 warmtenetaansluitingen bijgekomen. 10.000 minder dan in 2023, terwijl we moeten versnellen om in 2050 tot 30% van de bestaande woningen aan te sluiten op een warmtenet. De Wcw geeft gemeenten meer regie op warmtenetten zodat zij kunnen sturen op een versnelde uitrol van collectieve warmtesystemen. Die versnelling hebben we echt nodig als we de potentie van warmtenetten willen benutten. Netwerkbedrijven zijn daarom erg blij met de komst van de Wcw. 

Keuzes maken is cruciaal zodat we geen onnodig duur energiesysteem bouwen 

Welke wijken, buurten en dorpskernen in de komende tien jaar van het aardgas gaan en hoe dat gebeurt, beschrijven gemeenten in hun warmteprogramma’s. Deze programma’s zijn daarom enorm belangrijk voor de verduurzaming van de gebouwde omgeving. Ze helpen gemeenten om hun ambities concreet te maken. Netwerkbedrijven kunnen vervolgens met gemeenten een effectief plan maken om dit te realiseren.  

Nog niet alle gemeenten zijn bezig met een warmteprogramma, blijkt uit de nieuwe monitor Lokale Warmtetransitie in Beeld. 40% werkt concreet aan een uitvoeringsplan. Daarnaast is de deadline voor warmteprogramma's recent verschoven naar 31 december 2027. Voor netwerkbedrijven is het belangrijk dat gemeenten hun warmteprogramma’s zo snel mogelijk concreet maken en hierin duidelijke keuzes maken. Hoe eerder gestart wordt met de ontwikkeling van een warmtenet, hoe groter de kans op realisatie. 

Betaalbaarheid van warmte moet voor huishoudens en warmtebedrijven kloppen  

Publieke warmtebedrijven hebben voldoende investeringszekerheid nodig om verantwoord te gaan werken aan opschaling. Bovendien moeten gebruikers een aantrekkelijke prijs krijgen, vergelijkbaar met andere warmtetechnieken, als een warmtenet ergens de meest betaalbare optie is. Het is daarom van belang dat er voldoende financiële middelen worden gereserveerd om de warmtetransitie op te schalen. 

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei heeft AT Osborne en Rebel recent gevraagd te onderzoeken hoe de opschaling van collectieve warmtenetten kan versnellen met zogeheten warmteclusters. Het ministerie wil de warmtesector en lokale overheden hiermee helpen om snelheid te maken, met duidelijke afspraken en lange termijn financiële zekerheid. Netwerkbedrijven kijken uit naar de resultaten en gaan graag het gesprek aan hoe we de opschaling van warmtenetten kunnen versnellen.

Bron en foto: Netbeheer Nederland