Nog even, en we zweten weer peentjes… | 30-maart-2017 |

Bij de gedachte aan een blog over ventilatie en koeling stijgt de temperatuur in mijn hersenpan al vervaarlijk. Hoe houden we het koel, deze zomer? Niet alleen onder mijn schedeldak, maar ook op kantoor en thuis?

Terwijl de regen hier tegen de ramen slaat en de temperatuur in de kantoortuin nét weer op peil is na het weekend, leef ik me alvast in, in de tropische sferen die ons ongetwijfeld deze zomer weer te wachten staan.

Adiabatische koeling in de slaapkamer

Het principe van adiabatische koeling is simpel: door verdamping van vocht wordt energie onttrokken, waardoor de temperatuur daalt. Ons eigen lijf past het principe ook toe: door te zweten komt vocht vrij, dat verdampt. Daardoor wordt de huid en de lucht in de omgeving van de huid gekoeld. Zelfs olifanten gebruiken het principe: zij zuigen water op in hun slurf en sproeien dat over de te koelen delen van hun lichaam. Naast de directe koeling door het water, zorgt de verdamping ervan voor verdere koeling.

Door op warme nachten een laken met een plantenspuit te bevochtigen en daaronder te slapen, versterk je op natuurlijke wijze het koelmechanisme van je lichaam. Uiterst kostenefficiënt en milieuvriendelijk. En voor een lekker luchtje kan een druppeltje lavendelolie aan het water worden toegevoegd. Ook overdag werkt het principe, hoewel mogelijk wel vreemd wordt gekeken wanneer je in een nat t-shirt op je werk verschijnt.

In adiabatische koelopstellingen in kantoren worden daarvoor apparaten gebruikt, waarbij de warme luchtstroom door of langs een met water verzadigde pakket wordt gevoerd. Het water verdampt, waarbij energie wordt onttrokken aan de lucht, die daardoor afkoelt. Bij directe adiabatische koeling komt die gekoelde lucht direct in de te koelen ruimte terecht, bij indirecte adiabatische koeling koelt de gekoelde lucht via een warmtewisselaar de lucht die in de te koelen ruimte terechtkomt. Voordeel van indirect adiabatisch koelen is dat de luchtvochtigheid in de te koelen ruimte niet hoger wordt. Nadeel van indirect adiabatisch koelen is dat de efficiëntie lager is dan van direct adiabatisch koelen, en de kosten dus hoger.

Nachtkoeling op kantoor

Het is dé manier om je office-manager en de beveiliging op de kast te krijgen, maar temperatuurtechnisch is het ’s zomers vaak een goed idee, vooral wanneer je kantoor niet voorzien is van airco of topcooling: overdag ramen en deuren gesloten houden en de zonwering naar beneden; ’s nachts alle ramen tegenover elkaar open zetten, zodat de koelere nachtlucht de muffe en warme kantoorlucht kan vervangen.

Thuis werkt dat natuurlijk ook, maar er van uitgaande dat je je dagen op je werk slijt, is de dagtemperatuur op je werk belangrijker voor je welzijn dan de dagtemperatuur thuis. Voor zowel woningen als kantoren zijn er inbraakwerende ventilatieluiken leverbaar, waarmee op een veilige manier ’s nachts gelucht kan worden. Een voorbeeld daarvan is Nightvent van Duco, dat door CO2 of temperatuursensoren bestuurd kan worden.

Koelte uit de keuken

Vaak is de keuken de warmste plek van het huis, het kloppend hart van het gezinsleven. Op hete dagen wil je daar echter liever niet te veel tijd doorbrengen. Hoe houd je jezelf en je keuken zo koel mogelijk?

Gebruik zo min mogelijk apparaten die warmte genereren – laat de oven zeker uit, en ook de friteuse. Kies voor gerechten met korte bereidingstijden, wanneer er toch gekookt, gebakken of gebraden moet worden, zodat je de keuken zo min mogelijk opwarmt. Of kook buiten, op de barbecue. Eet bij voorkeur licht verteerbare zaken in kleinere porties, zodat je lijf weinig energie hoeft te besteden aan het verteren ervan.

Het gaat vast tegen je gevoel in, maar het drinken van ijskoude dranken en het eten van ijs, zorgen er juist voor dat je het warmer krijgt en mogelijk zelfs last van maagklachten en darmkramp. Voldoende drinken is belangrijk, maar als het drinken van hete thee je te ver gaat, kun je beter lauwwarme dranken nemen.

Het drinken van hete dranken en pittig voedsel stimuleert de zweetproductie, waardoor het lichaam zijn warmte beter kwijt kan. Een minder fris idee misschien, maar zoals mijn moeder altijd zei: “Schoon zweet stinkt niet!” En zo zijn we weer terug bij adiabatische koeling…

De foto is gemaakt door Petr Kratochvil, CC0 Public Domain.