1. Nieuws
  2. Zonnefarm + groentebed?

Zonnefarm + groentebed?

In Japan wordt teelt van eetbare paddenstoelen gecombineerd met opwekken van zonne-energie. Wie volgt?

In het noordoosten van Japan worden eind september twee zonnefarms geopend, waarin de opwekking van zonne-energie wordt gecombineerd met het kweken van cloud-ear mushrooms, letterlijk wolk-oor paddenstoelen (volgens Nikkei Asian Review). Deze soort is verwant aan de bij ons bekende in het wild voorkomende Judasoren.

De wolk-oor paddenstoelen hebben niet zo veel licht nodig om te groeien, waardoor ze prima onder de zonnepanelen kunnen worden gekweekt. In de natuur groeien ze op rottende takken en boomstammen in bossen.

Leegloop en vergrijzing

Leegloop van plattelandsgebieden, waarbij jongeren naar de stad trekken en de bevolking op het platteland steeds verder vergrijst, is in Japan een groot probleem. Steeds meer grond die bedoeld is voor landbouw, ligt braak. Tot 2013 was het gebruik van landbouwgrond voor het opwekken van zonne-energie in Japan ook volstrekt niet aantrekkelijk, omdat de teruglevertarieven onrendabel waren en het vaak van overheidswege niet was toegestaan zonnepanelen te plaatsen op landbouwgrond. In 2013 besloot de Japanse regering echter dat het plaatsen van zonnepanelen wel mogelijk moet zijn, mits het land tegelijkertijd gebruikt wordt als landbouwgrond.

Win-win-win-situatie

Wanneer het zonne-energieproject in het noorden van Japan, in de prefectuur Miyagi op het eiland Honshu succesvol is, biedt dit mogelijk kansen voor jonge boeren elders in Japan om met soortgelijke projecten voldoende inkomsten uit landbouw en energieopwekking te krijgen om zo niet naar de stad te hoeven trekken. In dit project werken Hitachi Capital en Daiwa House Industry samen om met hulp van Sustainergy 4,000 kW per jaar aan zonne-energie te produceren, gecombineerd met 40 ton paddenstoelen.

Niet alleen wordt er met het project schone energie opgewekt, er wordt ook een gewas geteeld waarvoor tot nu toe voornamelijk afhankelijk was van import uit China én het biedt werkgelegenheid.

Vertaling Japans-Nederlands

Hoe is deze opzet nu te vertalen naar Nederland, of breder, naar Europa? De markt voor wolk-oor paddenstoelen in Nederland is beperkt. Maar misschien zijn er andere gewassen te bedenken met een beperkte zonlichtbehoefte, die wel prima onder zonnepanelen kunnen worden gekweekt, zoals pluksla of paksoi en andere Aziatische koolsoorten. Ook kruiden als basilicum, peterselie, kervel en dille hebben niet zo heel veel zon nodig.

Andersom geredeneerd: misschien kunnen er ook wel meer transparante zonnepanelen gebruikt worden, waardoor er toch wat zonlicht op de bedden eronder valt. Daarmee zouden ook wat meer zonminnende planten onder zonnepanelen gekweekt worden, zoals kropsla, wortelen, bieten en radijs. Dat zijn groenten, die aan 4 uur zonlicht per dag voldoende hebben.

En waarom eigenlijk geen transparante zonnecellen op al die kassen? De glastuinbouw is in Nederland voornamelijk geconcentreerd in de Randstad, waar ook de energievraag het grootst is en de bevolking het dichtst. Wat is er logischer dan daar ook energieopwekking en voedselvoorziening te combineren? Dan kan de glastuinbouw nog verder in haar eigen energiebehoefte voorzien en worden onze mooie rode tomaten een stukje groener.

De stand van zaken

Op dit moment zijn er al meerdere partijen in Nederland, die kassen kunnen bouwen met meer of minder lichtdoorlatende zonnepanelen in de daken. Er zijn ook al enkele kassenprojecten met zonnepanelen gerealiseerd, hoewel dan vaak een flink deel van de zonnepanelen wordt geplaatst boven bedrijfsdelen die geen zon nodig hebben, zoals kantoren en andere werkruimtes. Inmiddels is in Limburg wel een kippenstal geopend, waarvan het dak grotendeels bedekt is met zonnepanelen. Maar kippen zouden ook prima kunnen rondscharrelen tussen zonnepanelen in een zonne-park.

In andere landen, zoals Italië, Duitsland, Frankrijk en Griekenland worden al sinds 2008 kassen met fotovoltaïsche panelen gerealiseerd. Vooral in Italië staan er veel, doordat destijds de Italiaanse overheid zonne-energie sterk subsidieerde. Inmiddels zijn die subsidies drastisch verminderd, zodat het aantal pv-kassen in Italië niet meer zo sterk groeit. In Duitsland zijn zonne-parken gecombineerd met (beschermde) natuurgebieden, waarin bedreigde dieren en plantsoorten een plek hebben gevonden.

Foto's

« Nieuws overzicht