Minerale bescherming van monumenten | 02-april-2019 |

Het belang van klassieke producten

Ze geven ons land een gezicht: monumentale gebouwen. Denk aan kerkgebouwen, boerderijen, kastelen, molens…

Goede zorg voor die monumenten is belangrijk en dat wordt gelukkig steeds meer ingezien. Vandaag de dag is er veel aandacht voor, zowel van eigenaren als de overheid. Door het beschikbaar stellen van subsidie erkent de overheid het belang van cultureel erfgoed. Zo is de nu afgeschafte Monumentenaftrek begin 2019 vervangen door de Subsidieregeling Instandhouding Monumenten (SIM). Daarmee is er voor rijksmonumenten die niet primair bestemd zijn voor bewoning nu een tegemoetkoming in de kosten voor regulier onderhoud, zoals schilderwerk.

Het geheim? Traditionele verfproducten

Bij schilderwerk van monumenten komt veel kijken. Bij restauratie gaat het vaak om instandhouding of het terugbrengen tot de oorspronkelijke staat. Dat vraagt om een grote expertise van schilders, maar ook om specialistische producten. Leon Westerhof, Technisch Manager bij verffabrikant Caparol: “Het geheim? Traditionele verfproducten. In tegenstelling tot moderne verven zijn die niet gebaseerd op kunstharsen, maar op traditionele historische bindmiddelen, zoals kalkhydraat, kaliwaterglas en bijvoorbeeld lijnolie. Dat is noodzakelijk voor de ondergronden die we tegenkomen bij monumentale gebouwen. Een mooie gladde CO₂-remmende acrylaat muurverf is misschien prachtig voor de bescherming van beton, maar heeft als afwerking niets te zoeken op een klassieke kalkmortel.”

Restauratie buitengevels Nederlands Scheepvaartmuseum, Amsterdam. Bekijk toegepaste producten.

Gaan klassieke producten en ontwikkeling samen?

Monumentenzorg en klassieke verfproducten gaan hand in hand, maar betekent dat ook dat er geen ontwikkelingen zijn op dit gebied? Westerhof beantwoordt die vraag met een ‘ja’ en een ‘nee’.  “Bij de moderne verven zijn er steeds weer nieuwe toepassingsgebieden en ook nieuwe ontwikkelingen vanuit de grondstoffenleveranciers, iets wat vaak resulteert in nieuwe producten. Dat is bij klassieke producten voor monumenten heel anders, want de toepassing blijft over het algemeen hetzelfde. Toch vinden er vanuit de basis van een product nog wel steeds doorontwikkelingen plaats.” Als voorbeeld noemt hij de monumentale boerderijen die vroeger met witkalk geschilderd werden. Schampte je daar langs, dan had je een witte jas. “Dat willen we natuurlijk niet. De uitstraling van die verf willen we wel, maar het maar het mag niet afgeven. Daarom is deze verf zodanig doorontwikkeld dat het aan de huidige eisen voldoet.”

Restauratie interieur Goirkese kerk, Tilburg. Bekijk toegepaste producten.

Meer dan alleen monumenten

Waar we bij minerale bescherming veelal denken aan monumentenzorg, wordt er ook voor moderne toepassingen steeds vaker de meerwaarde van klassieke producten ingezien. Voor de productie van kalk- en silicaatverven zijn bijvoorbeeld veel minder fossiele grondstoffen nodig en dat is tegenwoordig een steeds belangrijker wordend thema. Verder zijn deze verven gebaseerd op natuurlijke grondstoffen en bevatten ze geen oplosmiddelen, weekmakers en conserveermiddelen. Silicaatverven zijn bovendien alkalisch en daardoor op natuurlijke wijze minder gevoelig voor schimmel.

Kortom: de verven zijn uiterst geschikt voor mensen met een allergie én leveren een belangrijke bijdrage aan een gezond binnenklimaat.