Na-isoleren van vloeren | 19-januari-2020 |

10% warmteverlies door ongeïsoleerde vloeren

We krijgen er allemaal mee te maken, met de energietransitie. Het bestaande woningbestand krijgt in veel gevallen een warmer jasje voor gevel en dak. We kunnen het ons niet meer permiteren om op het terrrein van isolatie kansen te laten liggen. Met het na-isoleren van vloeren sluiten we de cirkel.

De kandidaten

Vloeren waar de kou door naar binnen dringt, staan natuurlijk op de eerste plaats op onze to-do lijst. Daarbij kunnen we denken aan ongeïsoleerde houten begane grondvloeren, boven een kruipruimte. Maar ook zoldervloeren van onverwarmde zolderruimtes laten de kou flink door. Er kunnen echter ook redenen zijn om binnen de isolatieschil verdiepingsvloeren te isoleren, maar dan als geluidsisolatie. In houten vloeren kan het geluid behoorlijk naar de onder- of bovengelegen ruimtes doordenderen. Wat je over het algemeen in het achterhoofd  kunt houden, is dat voor contactgeluidisolatie (tegen loopgeluid of schuivende stoelen) de massa van belang is. Voor luchtgeluidisolatie (tegen gesprekken of de tv/pc) is demping en absorptie erg belangrijk.

Vlokken en korrels

Heel veel luchtkamertjes, dat is het idee achter na-isolatie met vlokken of korrels. De gebruikte isolatiematerialen hebben in zichzelf al luchtkamertjes, maar doordat de vlokken of korrels na het inblazen geen dicht op elkaar gepakte structuur vormen, ontstaan er ook luchtkamertjes tussen de korrels en vlokken onderling. Holle ruimtes tussen de balken zijn geheel af te vullen door de vlokken of korrels op strategische plekken in te blazen. Het is wel een specialistische klus, vanwege de inblaasapparatuur, en wordt dus meestal door de vakman uitgevoerd.

Vlokkenisolatie, zoals op de foto hierboven is te zien, bestaat uit cellulose. Cellulose is een stof die door vooral bomen wordt aangemaakt en zit met name in de natuurlijke vezels. Katoen en watten bestaan ook grotendeels uit zuivere cellulose. Cellulose is het meest voorkomende natuurlijke polymeer ter wereld.

Korrels kunnen bestaan uit perliet, vermiculiet of EPS.

Perliet is een korrelig materiaal, waarvan elk korreltje bestaat uit een opeenhoping van witte, glasachtige, hermetisch gesloten bolletjes. Perliet is gevormd uit perlietgesteente, een bolvormig ongekristalliseerd vulkanisch gesteente met kleine cellen, waarin water is opgesloten. Perlietgesteente bestaat in hoofdzaak uit silicium- en aluminiumoxide. Afhankelijk van de vindplaats varieert het aandeel siliciumoxide van 65% tot 80%.

Vermiculiet is een korrelig materiaal, waarvan elk korreltje harmonicavormig gelaagd is opgebouwd met ruimte tussen de lamellen. Het wordt gevormd uit vermiculieterts, een in hoofd­zaak uit silicium-, magnesium-, aluminium- en ijzeroxiden opgebouwd gesteente, dat op mica lijkt. Tussen de lamellen is water opgesloten. Het erts heeft een metaalachtige groene kleur.

Geëxpandeerd polystyreen (EPS) is een taaiharde thermoplast met gesloten cellen. Polystyreen wordt gevormd uit aardolie, met name uit de fractie nafta en aardgas, het etheen en methaangedeelte; hieruit laat men ethyleen ontstaan; met toevoeging van benzol wordt ethylbenzol gevormd, waaruit door verdamping styreen ontstaat; door polymerisatie van dit styreen ontstaat polystyreen, dat met een snel verdampende koolwaterstof­verbinding tot schuimen wordt gebracht. Het eindproduct bestaat voor 2% uit deze grondstof, de rest is lucht.

Folie

Met behulp van folie kunnen ook luchtkamers worden gecreëerd onder de vloer. De isolerende werking van vloerisolatiefolie berust op het principe van de condensator die de warmtestroom blokkeert. Het aanbrengen van de vloerisolatiefolie onder een vloer die al met isolatieplaten, isolatiedekens of PUR-schuim is geïsoleerd, heeft altijd zin; vooral als de vloer is voorzien van vloerverwarming.

Een systeem dat in de handel is, bestaat uit speciaal veredelde thermohardende kunststoffolie. Het is geschikt voor betonnen en houten vloeren, met als voorbehoud dat de begane grondvloer over een kruipruimte moet beschikken. Daarnaast kan men kiezen uit één luchtkamer die wordt opgesloten of drie luchtkamers. Bij de bepaling van de EPC en het energielabel mag aan één luchtkamer een Rc=2,7 m²K/W worden toegekend en aan drie luchtkamers Rc=3,8 m²K/W. Volgens de leverancier liggen de werkelijke waarden hoger. Verder beschikt het product over het DUBO keurmerk en is het bij levering een dun pakketje. Ook zijn er uitvoeringsvoorschriften opgesteld voor de doe-het-zelver.

Platen en dekens

Een bestaande houten vloer isoleren kan door de ruimte tussen de balken, plafond en vloerdelen op te vullen met isolatiedekens. Dekens zijn eenvoudig op maat te snijden en hanteerbaar en is dus een klus die je zelf kunt aanpakken. Isolatiedekens kunnen van steenwol, glaswol of houtwol zijn en die hebben een behoorlijke dikte, die dikwijls prima in een balklaag past. Op plekken waar de ruimte beperkt is om een dergelijk dikke deken op te nemen, kunnen wel isolatiedekens van aerogel worden verwerkt, omdat die met een geringe dikte toch een hoge prestatie leveren.

Vloerisolatieplaten kunnen worden geleverd met of zonder toplaag. Een toplaag bestaat dan bijvoorbeeld uit een OSB-plaat. Deze isolatieplaten worden op het bestaand vloerbeschot gelegd en lenen zich goed voor het na-isoleren van zoldervloeren van een onverwarmde zolder. Als je isolatieplaten zonder toplaag toepast óp de bestaande vloer, en waarop dus nog een dekvloer met eventueel vloerverwarming komt, dan wordt meestal gekozen voor isolatieplaten met een hogere persing, zoals PIR of houtwol. Voor andere vloeren die tegen koude moeten worden geïsoleerd en waar dus wellicht niet de ruimte is voor een dikke isolatieplaat, zoals dat in renovatie vaak het geval is, zijn er ook vacuüm isolatieplaten in de handel die met een geringe dikte ook een goede isolatie leveren.

Bronnen: productinformatie van leveranciers, foto van Ryo Chijiiwa op Flickr, Wikipedia: cellulose