Laagfrequent geluid leidt tot gebrom bij omwonenden | 07-april-2020 |

Een transformatorstation aan Moscow Road in Londen W2 zorgde voor veel overlast. Het laagfrequente geluid dat door transformatoren wordt voortgebracht, maakte naburige hotelkamers onbruikbaar.

Na een verbouwing van het onderverdeelstation waarbij de oude 45MVA  66/22kV  transformatoren waren vervangen, die uit de periode 1962 – 1965 dateerden, bleken de vier nieuwe 30MVA 66/11kV transformatoren in hun nieuwe behuizing voor een nieuwe vorm van overlast te zorgen. Het laagfrequente geluid van 100 Hz hield hotelgasten uit de slaap, waardoor deze kamers niet meer verhuurd konden worden.

Minder vermogen, meer overlast

Ondanks het feit dat het transformatorstation in de nieuwe situatie een minder grote capaciteit heeft dan vroeger, werd er meer hinder ervaren. De geluidsklachten die energiebedrijven krijgen gaan vaak over laagfrequent geluid, veroorzaakt door transformatoren en verdeelstations. Eerst moest bepaald worden of het geluid daadwerkelijk afkomstig was van het transformatorstation en vervolgens of het gemeten geluidsniveau maatregelen behoefde.

Lastige vorm van geluidsoverlast

Laagfrequent geluid kan bijzonder moeilijk te beperken zijn vanwege de lange golflengte. Geluid wordt door de lucht en door de grond overgedragen. Wanneer een onderstation integraal deel uitmaakt van een gebouw, wordt het geluid vaak door de grond overgedragen en kunnen anti-vibratieblokken geïnstalleerd worden. Luchtgeluid moet worden geblokkeerd door een fysieke barrière; vaak wordt hiervoor een metalen scherm met isolatie toegepast.

Bij het verdeelstation in Moscow Road was er niet alleen behoefte aan geluidsisolatie, maar ook aan natuurlijke ventilatie, waardoor reguliere metalen schermen, dichtgezet met isolatiemateriaal, geen optie waren. Gelukkig was er een nieuw scherm in ontwikkeling, dat aan beide behoeftes voldeed.

Het ei van Columbus – of liever…

..de Helmholtzkamer of Helmholtzresonator. Hermann von Helmholtz ontwikkelde die resonator om klanken te versterken en de hoogte van verschillende tonen te laten zien. Datzelfde principe wordt nog altijd gebruikt in klankkasten van snaarinstrumenten en in luidsprekerboxen. Maar een tegengestelde werking van de Helmholtzresonator is ook mogelijk, waarbij door de vorm en afmetingen van de kamer geluid van een bepaalde frequentie zichzelf juist uitdooft. Dat principe wordt gebruikt in geluiddempers, knalpotten van uitlaten en nu dus ook in de geluidwerende panelen van Sonobex, onderdeel van Merford.

Geluid gevangen in NoiseTrap®

Voor het transformatorstation op Moscow Road leverde Merford de NoiseTrap® Panels voor het elimineren van laagfrequent geluid van 100 Hz. De panelen werden voor dit project vervaardigd van sendzimir verzinkt staal. Omdat er geen absorptiemateriaal en geen massa nodig is voor de NoiseTrap® Panels, is er veel minder materiaal nodig voor de productie ervan.

Wanneer de productie wordt opgeschaald, kan ook geproduceerd worden met geëxtrudeerd aluminium, waardoor nog minder materiaal benodigd is.

Voor toepassing bij bijvoorbeeld koelmachines en chillers ontwikkelde Sonobex de NoiseTrap® Blox, een kunststof box met een opening in het midden, met daaromheen Helmholtzkamers. Ook Blox heeft een vrije doorlaat voor lucht, gecombineerd met geluiddemping. De blokken zijn modulair toepasbaar en er is dus altijd een passende opstelling te maken.

Antigeluid als oplossing

Dezelfde techniek die in noise cancelling koptelefoons gebruikt wordt, is ook op grotere schaal toepasbaar: NoiseTrap® Active werkt met geluid in tegenfase tot het geluid dat gedempt moet worden. Het overlast veroorzakende geluid wordt continu gemeten met sensoren in het NoiseTrap® Active systeem en luidsprekers in het systeem produceren antigeluid dat het overlast veroorzakende geluid opheft. De sensor en luidspreker sluiten de eventuele ventilatieopeningen niet af.  Doordat continu gemeten wordt kan ook dynamisch geluid gecompenseerd worden, in tegenstelling tot bijvoorbeeld NoiseTrap® Panels en NoiseTrap® Blox. NoiseTrap® Active  is toepasbaar bij transformatoren, compressoren en laagfrequente apparatuur, vooral in industriële toepassingen.