KAW’s New Norfolk combineert intensief en klimaatbestendig bouwen | 28-januari-2021 |

Nieuwe, fraaie, groot-schalige wijk met veel sociale huur en betaalbare koop op prachtlocatie aan zee

KAW heeft op een prachtige locatie in Scheveningen, vlakbij het strand en de zee, een fraaie wijk van 237 woningen ontworpen met veel sociale huur, betaalbare koop en vrije sector huur. De wijk die New Norfolk is gedoopt, naar de Norfolkline die hier tot 2006 huisde, is een schoolvoorbeeld van hoe je intensief bouwen (inbreiden, red.) kunt combineren met klimaatbestendig bouwen op een relatief goedkope manier. Boven het parkeerterrein hangen bijvoorbeeld reusachtige vliegende schotels in de vorm van een ecologische daktuin met ruimte voor bloemen, insecten, maar ook voor de opvang van regenwater en met zitplekken voor de bewoners.

Het ontwerp van KAW uit Rotterdam slaat verder een brug tussen de maritieme wereld (witte gebouwen) en de stad (het oude Scheveningen) met bruinrode baksteenarchitectuur. Alhoewel er veel woningen op een kleine oppervlakte zijn gebouwd, heeft de wijk toch een menselijke maat. De bewoners zijn blij met hun nieuwe stukje Den Haag. Zo post een van de huursters bijna wekelijks haar uitzicht op haar Instagram-account ‘Zuiderstrand Sunsets’.

Tot 2006 exploiteerde de Norfolkline een containeroverslagterrein en ferrydiensten aan de rand van Scheveningen. Na het vertrek van de rederij kwam een unieke woonlocatie vrij aan de rand van de stad, de zee en de recreatiehaven. Een ambitieuze transformatie moest het Norfolkterrein een aantrekkelijk woon- werkgebied maken, waarbij visserij een belangrijke rol zou spelen.

Toch lag de plek er lange tijd verlaten bij. Zo een bijzondere plek betaalbaar en bereikbaar ontwikkelen, leek in beginsel een onbegonnen zaak. Uiteindelijk heeft Arcade Mensen en Wonen uit het Westland besloten de grond af te nemen. Dat bleek achteraf gezien een goede keuze, die leidde tot iets moois; zo grootschalig en op zo’n mooie plek sociale huur realiseren, gebeurt zelden in Nederland.

Menselijke maat

Een slim ontwerpidee is toegepast om de vrij grote gebouwen toch een menselijke maat te geven. Wat zich aan de buitenzijde als zeven verschillende gebouwen toont, zijn in werkelijkheid maar vier gebouwen. De gebouwen werden opgetrokken uit bruinrode baksteen aan de stadszijde en witgele baksteen aan de boulevardzijde. De witte banden, die zowel de bouw aan stad- als strandzijde sieren, geven de wijk samenhang.

Het gebouwensemble bestaat uit een aantal ontwerpingrediënten die op verschillende manieren werden gecombineerd. Door gebruik te maken van een beperkte hoeveelheid ingrediënten / materialen kon efficiënt en goedkoop worden gebouwd met toch een maximale diversiteit. Zo zijn er in het hele project bijvoorbeeld maar twee kozijntypes (2- of 3-deling) toegepast, net als twee types borstwering (hoog of laag), twee types dakrand (vlak of luifel), twee types woning (balkon of loggia) en een vijftal kleurpaletten.

Achter de afwisselende gevels schuilt een eenduidige gebouwstructuur die het plan realistisch en betaalbaar maakte. Hoogwaardig materiaalgebruik en consequent doordachte detailoplossingen maken het plan rijk. De verhoogde daktuinen onttrekken de geparkeerde auto’s aan het zicht; een fraaie oplossing die gebouwd parkeren overbodig maakte. De planten in de vliegende schotels en ook het andere groen in New Norfolk werd verzorgd door Lindeloof Tuin- en landschapsarchitecten.

Leven op straat

Met Duindorp om de hoek lag het voor de hand om het leven aan de straatzijde te laten plaatsvinden. Aan de stadskant verrezen daarom appartementen met grote, deels opgetilde terrassen aan de straatkant. Ook aan de havenzijde hebben de eengezinswoningen een terras aan de straatkant. Vaste banken en plantenbakken houden de terrassen netjes en geven net even dat beetje extra cachet.

Ook bijzonder is de intensieve opzet waarin gestapelde bouw en eengezinswoningen gecombineerd zijn. Dat was complex, omdat stedenbouwkundig de hoge wand aan de westzijde gewenst was, met veel schaduw en inkijk in de tuinen van de laagbouw. Een andere uitdaging was het ontwerpen van mooie grondgebonden woningen.

‘Ruimte Zat in de Stad’

Ook in Scheveningen / Den Haag verdicht KAW dus weer een stukje gebouwde omgeving. Snel, kwalitatief, slim omgaand met budget en met maatwerkoplossingen. Onlangs deed het architectenbureau met haar team voor research & development diepgravend onderzoek naar ruimte om woningen in de bestaande stad te realiseren. Uit het onderzoek bleek dat er zelfs bij een zeer voorzichtige raming plaats is voor 482.000 tot 708.000 nieuwe woningen in de bestaande stad, te realiseren in de komende 10 jaar. Volgens het rapport met de naam ‘Ruimte Zat in de Stad’ - waarin big data werden gecombineerd met ontwerpend onderzoek - zou in het gunstigste geval het overgrote deel van de totaal geraamde behoefte van 1 miljoen woningen realiseerbaar zijn. Omdat de infrastructuur er al ligt en procedures overbodig zijn, zou het een en ander zowel sneller als betaalbaarder kunnen worden gerealiseerd dan bouwen in het groen. Kijk hier voor meer informatie.

Foto's: Scagliola Brakkee en Bart van Hoek