Van onderscheid naar verbinding met vloer als wegwijzer | 10-februari-2021 |

Haagse school en kinder-opvang gerenoveerd en uitgebreid met leegstaand kerkgebouw

Aan de gevel van de voormalige kerk aan de Prins Mauritslaan in Den Haag is niet te zien dat aan de binnenkant een volledige transformatie van de Duinoordschool en Kinderopvang 2Samen heeft plaatsgevonden. Door de verbinding van verschillende gebouwen is een kindcentrum van drie verdiepingen gemaakt. De nieuwe vloer wijst de weg.

Op uitnodiging van Marieke Meulman van Forbo Flooring vertellen Wim Heijnen van Kinderopvang 2Samen en architecten Hans en Marleen Klompenhouwer van R4a architecten over dit bijzondere project in het Statenkwartier in Den Haag. Hans: “Bij zo’n complexe opgave heb je creativiteit en bouwkundig inzicht nodig. Ik heb net als mijn collega’s, zo ook mijn dochter Marleen, architectuur gecombineerd met bouwkunde, dus dat kwam hier goed van pas.”

Wim legt uit: “De Duinoordschool en Kinderopvang 2Samen waren functioneel van elkaar gescheiden door het gebouw van de Zorgvlietkerk, die al een tijd leeg stond. Wij zitten met onze peutergroepen en de BSO al 20 jaar in twee gebouwen van de Zorgvlietkerk en zijn inmiddels gegroeid naar 27 kindplaatsen kinderdagopvang, 30 kindplaatsen peuterspeelzaal en 90 kindplaatsen BSO. Zowel de Duinoordschool als 2Samen hadden door groei gebrek aan ruimte. Daarnaast was het een onwenselijke kruipdoor-sluipdoor situatie met donkere gangen en deuren die overdag vooral dicht bleven. Van een doorlopende leer- en ontwikkellijn kon ook ruimtelijk geen sprake zijn, terwijl we die ambitie wel hadden. De kerk stond sinds 2009 leeg en toen de school en de gemeente het kerkgebouw konden kopen zijn we gelijk aan de slag gegaan. We wilden samen met de school een kindcentrum vormen in combinatie met de vraag van de Duinoordschool voor uitbreiding met vier groepen en extra ruimte voor 2Samen.”

Hemels licht van boven

Marleen: “De opgave om beide functies te verbinden, werd in een meervoudig onderhandse aanbesteding uitgezet. We kregen een rondleiding door de kerk en konden gelijk praktische tips geven. Daarnaast hebben we een presentatie voor de school gehouden, waarbij we hebben aangegeven hoe we de beide functies konden verbinden, waarbij we zoveel mogelijk het bestaande in ere hebben gelaten met zijn eigen beeldtaal en verhoudingen. Zo hebben we de gevelarchitectuur zoveel mogelijk intact gehouden naar ontwerp van architectenbureau Braaksma en Roos uit 1993. We hebben een soort routing gemaakt, waardoor duidelijk werd dat we een heel slim kindcentrum konden maken. Het voormalige kerkgebouw heeft een mooie hoogte met een prachtige vensterrij onder het plafond, waardoor hemels licht valt. Het idee was op tactische plekken de constructie door te breken zodat er meer zicht zou komen tussen 2Samen en de Duinoordschool. De kerkzaal was een grote gesloten doos. We hebben een nieuwe fundering onder de kerkzaal kunnen aanleggen en daarboven een nieuwe verdieping ingebouwd. Onder deze ‘tafelconstructie’ kwam er op de begane grond ruimte vrij voor 2Samen en op de verdieping voor een grote aula en een aantal lesondersteunende ruimten voor de school. Op dat niveau is ook een doorgang naar de school gemaakt, met lokalen en een leerplein. Daarnaast was er sprake van veel achterstallig onderhoud.”

Laten ademen

Hans: “Door slim met ruimte en licht om te gaan kon veel vrijgespeeld worden en hebben we het gebouw weer laten ademen. Het gevelbeeld naar de straatkant was gesloten. Daar hebben we grote ramen gemaakt, zodat je licht van beide kanten krijgt en door het gebouw kunt kijken. Daardoor is de capaciteit voor beide gebruikers vergroot en ontstond ook ruimte om multifunctioneel te gebruiken en te verhuren. Goed geslaagd is het middengebied dat het meetingpoint en episch centrum voor het kindcentrum is. Daar is een grote tafel, een kookcafé met een apart deel voor de kleinsten en een groot handvaardigheidslokaal dat ‘s middags door de BSO wordt gebruikt. Om daar ’s middags 20 kinderen een plek te geven ontstond het idee om langs de raamkant naar het plein barkrukken te plaatsen, waardoor er een hele leuke verbinding tussen de binnenruimte en het speelplein ontstaat.” Wim: “In de zomer zetten we de ramen open en we hebben een bar die verbinding maakt met buiten; dat waren eureka-momenten in het bouwteam. Dit nieuwe middengebied staat symbool voor onze samenwerking; een echte win-win situatie.’’

Alles op één niveau

Hans: “De doorgang had een lichtstraat, maar die was zo lek als een mandje en hebben we door een nieuwe met dubbel glas vervangen. We hebben verder de installaties geactualiseerd en voor een goed binnenklimaat gezorgd; zo zat er geen mechanische ventilatie in. We hebben verder een laagtemperatuur-verwarming vloer. In de oude situatie had je overal verschillende niveaus met opstapjes. Dat hebben we op één niveau gebracht, waardoor het gebouw nu integraal toegankelijk is. Op plekken waar plafonds zijn, hebben we de installaties aangebracht.

De nieuwe lichtstraten zitten daardoor in diepe koven en zorgen voor mooi indirect licht. De lokalen zelf hebben naar het licht toe een mooie oplopende hoogte gekregen. Verder hebben we een inpandige lift aangebracht en in het verbindingsdeel met de school een hellingbaan. Om die samenhang verder te accentueren, hebben we overal voor hetzelfde Marmoleum dessin gekozen.”

Doorgaande lijn

“Het kleurconcept hebben we gaande het traject ontwikkeld”, vertelt Marleen. “Toen duidelijk werd hoe we alles ruimtelijk konden verbinden, zagen we hoe vanzelfsprekend de route voor het kind zou worden. Dat wilden we terug laten komen in de kleuren voor de deuren en kozijnen en de afwerking op de vloer. De vloer is het verbindende element en loopt overal door in dezelfde richting. We hebben de materialisatie en kleurstelling aangepakt om daar een grote eenheid van te maken. We hebben gekozen voor een warme en geborgen kleurstelling. We zitten hier vlak bij de kust en wilden de zandkleur en het groen van de duinen terug laten komen. De meubels zijn in de kleur groen uitgevoerd. Er is gekozen voor Marmoleum Striato in een mooie grijsblauwe tint met houtnerf die heel rustig oogt. Je hebt een beetje het idee of je over het strand loopt.”

Hans lacht: “Een goede pizza begint bij de bodem. Deze vloer heeft  ook een onderwijskundige functie, want de vloer begeleidt het kind van zijn vroegste jaren tot het met twaalf jaar het gebouw weer verlaat. Het leuke is dat we met het team een hele dag over de vloer hebben vergaderd met de Forbo stalenboeken. Het concept is een doorgaande lijn, waarbij de vloer vanaf de entree overal doorgetrokken wordt en op de nieuwe bovenverdieping de route naar de Duinoordschool wijst.”

Marieke Meulman is Segmentmanager Onderwijs bij Forbo: “Jullie hebben voor Marmoleum Striato Original gekozen; dat is een vloer met een geprononceerde structuur.” Wim knikt: “Er was ook een lichtere versie, maar wij vonden het karakter van deze vloer prettig. Het is een vloer waar het licht heel mooi op valt en dat weegt mee in de beeldkwaliteit. Het is een heel mooi dessin en prachtig gelegd. Zodat je de naad nauwelijks ziet. Ik ben nu bezig met een andere renovatie en deze geslaagde transformatie heeft me geïnspireerd om daar ook voor dit dessin Marmoleum te kiezen.”

Foto's: Faz Keuzenkamp