Basiskennis Bouwkunde: Daglichtbuizen

Referentienummers

• Daglichtbuizen
• (37) Dakopeningen
• 30.43 daklichtkoepels en daklichtkappen
• Daglichtbuizen, Daglichtbuis

Samenstelling

Systeemopbouw van daglichtbuizen

Daglichtbuizen worden in platte daken of in de helling van hellende daken opgenomen en tonen zich aan de buitenkant door een kleine ronde koepel. Vanaf het lichtdoorlatende koepeltjes wordt het licht via reflecterende buizen naar de ruimte geleid die verlicht moet worden. Hierdoor wordt het mogelijk om donkere en inpandige ruimten overdag met daglicht te verlichten. Het is mogelijk om in het ‘armatuur’ halogeen- of LED-verlichting in te bouwen, waarmee ’s avonds de ruimte te verlichten is. Voor woningbouw worden diameters tot 350 mm gebruikt. Voor de industrie en utiliteitsbouw zijn er diameters van 520 tot 760 mm in de handel.

Elementopbouw van daglichtbuizen

Daglichtbuizen bestaan uit de volgende onderdelen:

• Daglichtkoepel (plexiglas, acrylaat of polycarbonaat);
• Dakopstand (voor plat dak of hellend dak);
• Daglichttransportbuizen en bochten met reflecterende lagen (zilver en silicium);
• Armatuur, licht diffuser (natrium-kaliumglas, plexiglas);

Accessoires voor daglichtbuizen

Voor daglichtbuizen zijn de volgende accessoires verkrijgbaar, afhankelijk van gekozen type/fabrikant:

• Verlichtingsarmatuur;
• Daglichtdimmer;
• Ventilatie-unit;
• Anti-inbraak voorziening;
• Bochtstukken;
• Verlengstukken.

Vorm en afmeting

Afmetingen van daglichtbuizen

Daglichtbuizen worden geleverd in de volgende diameters, in mm: 160, 230, 250, 320, 350, 520, 530, 760.

Prestaties

Thermisch eigenschappen van daglichtbuizen

Geleiding

Daglichtbuizen zijn leverbaar in verschillende U-waarden, zwaarder uitgevoerde varianten zijn geschikt voor passiefhuis, met U = 0,5-0,7 W/(m²·K).

Optische eigenschappen van daglichtbuizen

Reflectievermogen

Daglichtbuizen worden vaak met vaste buizen en voorgevormde bochtstukken uitgevoerd. Vaste buizen hebben een hogere reflectiegraad (tot 99,7%) dan flexibele buizen. Om daglicht op donkere dagen of van een laagstaande zon op te vangen, worden er door fabrikanten reflectoren (aan de noordzijde), ringachtige of prismavormige voorzieningen in de koepel verwerkt.

Lichtopbrengst

De lichtopbrengst van daglichtbuizen is afhankelijk van de diameter:

Toepassing

Functionele bruikbaarheid van daglichtbuizen

Daglichtbuizen voor daglichtvoorziening op plekken die je met een dakvenster, dakkapel, lichtkoepel niet snel zou bereiken.

Verwerking en montage

Afwerking van daglichtbuizen

Daglichtbuizen worden doorgaans geleverd met ringen en armaturen, waarmee het geheel netjes in het plafond verwerkt kan worden.

Keuring van daglichtbuizen

Direct bij de aflevering van de producten op de bouwplaats moeten deze op breuk, beschadiging etc. gecontroleerd worden.

Onderhoud

Bediening van daglicht in hellende daken

De meeste dakramen kunnen d.m.v. een sluitinghefboom veelal in geopende stand in een aantal standen of in alle standen (stormvast) gefixeerd worden. Bovendien beschikken deze ramen veelal over een kierstand (ventilatie) die inbraakveilig is. Het is ook mogelijk om dakramen buiten handbereik op grotere hoogte te plaatsen en deze met een afstandsbediening elektronisch te bedienen.

Onderhoud van daglicht in hellende daken

Het onderhoud van ramen zal zich beperken tot een periodieke (1x per jaar) smeerbeurt van de scharnieren, remspeunen, etc.

Schoonmaken: de periodieke wasbeurt van de beglazing zal, afhankelijk van de bewegingsrichting, al dan niet gemakkelijk zijn. Tuimelramen, die 180° draaibaar zijn, zullen eenvoudiger schoon te maken zijn dan b.v. uitzetramen. Voor laatstgenoemde ramen wordt door een fabrikant een hulpmiddel (zeembeugel) op de markt gebracht.

Veiligheid van daglicht in hellende daken

De meeste dakramen zijn voorzien van "kinderveilige" en inbraakveilige sluitingen.

Economische factoren

Technische service bij daglichtbuizen

De technische service van de fabrikant of importeur kan één of meer van de hieronder genoemde punten bevatten:

• In ontwerpstadium verstrekken van standaard inbouwtekeningen en adviezen;
• Lichttechnische adviezen en berekeningen.

Milieu en gezondheid

Energieverbruik van daglichtbuizen

Ga maar na hoe vaak je in een donkere hal, of die donkere plek boven een bureau of in de badkamer en het toilet een lamp aandoet, omdat er niet voldoende of helemaal geen licht is. Met een daglichtbuis is het energieverbruik overdag flink terug te brengen.

Referenties

Geraadpleegde literatuur

Genoemde normen, uitvoeringsvoorschriften en wenken

Productinformatie van leveranciers

Normen

Normen van NEN

Voorschriften en wenken

Bouwbesluit

NVVK P no. 61   Aanwijzingen voor het veilig werken op daken